بنا به گزارش روابط عمومی موزه ملی ایران، پیش از ظهر امروز(چهارشنبه ۱۰مهرماه سال جاری) و قبل از افتتاح رسمی نمایشگاه «بازگشت ۱۷۸۳لوح باروی تخت جمشید از موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو»، نشست خبری در محل موزه ملی ایران برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر جبرئیل نوکنده ضمن خوش آمد گویی به پروفسور وودز، رئیس مؤسسه شرق‌شناسی شیکاگو، دکتر طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزیر و اصحاب رسانه گفت:
گل‌نوشته‌های هخامنشی یکی از منابع مهم مطالعات هخامنشی هستند که اطلاعات حاصل از آنها درکی عمیق از هنر، اقتصاد و مدیریت جهان هخامنشی را در اختیار ما می گذارد.
خوشحالیم که با افتخار به اطلاع‌تان برسانیم که پس از یک پرونده پیچیده قضایی ۱۴ ساله، بالاخره رأی به نفع ایران و دانشگاه شیکاگو صادر شد و زمانی که پروفسور وودز این خبر را از طریق ایمیل به ما اعلام کرد، خوشحالی در متن ایشان موج می‌زد و نشان می‌داد که ایشان هم به اندازه ما از این رأی خوشحال هستند و در کنار مجموعه شخصا به تهران آمدند تا امانت‌داری جامعه علمی و تلاش برای دوری از بهره‌برداری‌های سیاسی را یادآور شوند. از همین جا از تلاش‌های ایشان و همکاران‌شان بسیار سپاسگزاری میکنم.
اسفندماه ۱۳۱۱ در کاوش‌های ارنست هرتسفلد هزاران قطعه گل‌نوشته به دست آمد که اکثراً به خط میخی و زبان عیلامی بودند. با توافق دولت وقت ایران این مجموعه به صورت امانی برای مطالعه به مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو سپرده شد. تاکنون در سه مرحله ۱۳۲۷ (۱۷۹ قطعه)، ۱۳۲۹ (۳۷۰۰۰ قطعه) و ۱۳۸۳ (۳۰۰ قطعه) بخش‌هایی از این مجموعه به ایران بازگردانده شده است.
مجموعه‌ای که در این مرحله به موزه ملی ایران تحویل شد، در واقع چهارمین محموله برگشتی از دانشگاه شیکاگو است و ۱۷۸۳ قطعه را شامل می‌شود. امروز ما نمایشگاهی از این آثار برگار کرده‌ایم و برای نمایش تنوع موضوعی این الواح، تعداد ۱۱۰ قطعه از این گل‌نوشته‌ها انتخاب شد که در ۱۲ موضوع دسته‌بندی شده‌اند و شامل اسناد اداری، دست‌نوشته‌های یک کاتب، شخصیت‌های تاریخی، کارگران، کاتبان، زنان، تولید، مسافران، ایزدان پارس و … هستند.
این الواح متعلق به بازه زمانی ۵۰۹ پ.م. تا ۴۹۴ پ.م. هستند و در زمان پادشاهی داریوش نگارش شده‌اند، به همین دلیل آنها را در گالری هخامنشی در کنار پیکره داریوش به نمایش گذاشتیم تا ارتباط زمانی و موضوعی الواح با زمینه تاریخی آنها برقرار باشد.
علاوه بر این نمایشگاه که به صورت خلاصه و برای معرفی مجموعه پس از ۴۸ ساعت از ورود اشیاء به کشور برگزار شده است، در آینده هم نمایشگاه جامعی از این آثار برگزار خواهیم کرد و در کنار آن کنفرانس یک بین‌المللی با مشارکت پژوهشگران ایرانی، دانشگاه شیکاگو و سایر مراکز علمی برگزار خواهیم کرد تا جنبه‌های مختلف این آثار بررسی و نتایج آن منتشر شود.
در پایان از تلاش‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت امور خارجه، معاونت حقوقی ریاست جمهوری برای پیگیری‌های حقوقی و دیپلماسی این پرونده سپاسگزارم و مجدداً از پروفسور کریستوفر وودز، رئیس محترم مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو، پروفسور متیو استولپر، استاد محترم آشورشناسی مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو و خانم لورا آلساندرو امین اموال محترم الواح تخت جمشید در مؤسسه شرق‌شناسی این مجموعه را به مقصد موزه ملی ایران همراهی کردند سپاسگزاری میکنم.
در ادامه کریستوفر وودز رییس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو گفت: پیش از هرچیز مایلم خوشحالی خودم را از بودن در این مکان اعلام کنم و از وزارت میراث فرهنگی ایران سپاسگزارم.
باید بگویم که این اولین باری است که به ایران می آیم. رشته من مطالعات فرهنگی خاورمیانه است و از اهمیت نقش ایران در این مطالعات کاملاً آگاه هستم. خوشحالم که اکنون اشیایی را از نزدیک در موزه ملی ایران می‌بینم که قبلا تنها درباره آنها مطالعه کرده‌ام.
من از دکتر نوکنده و دکتر طالبیان که با ایشان در تماس بودم تشکر میکنم. روند بازگشت الواح بسیار پیچیده و طولانی بود و از همکاری ایشان در این زمینه سپاسگزارم. به عنوان رییس موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو بخاطر این رویداد بسیار خوشحال هستم.
اکنون دو سال است که رئیس این موسسه هستم و از ابتدای کارم در این سمت، برای آغاز دوباره روند حقوقی بازگشت این الواح تلاش کرده ام. کشف الواح بارو بسیار مهم است. با کمک این الواح برای اولین می‌توانیم اطلاعات مهم و مختلفی درباره هخامنشیان در اوج قدرت آنها کسب کنیم.
این سطح از همکاری و اعتماد از سوی ایران، در به امانت دادن مجموعه الواح بسیار مهم است و ما از این امر بسیار قدردان هستیم. امیدواریم بازگشت این الواح پاسخی به این همکاری و اعتماد فوق‌العاده باشد. یکی از اهداف ما مراقبت از این گنجینه، ثبت و مطالعه کامل آنها و آشنا کردن دنیا با این اسناد بوده است.
ما از ابتدا قصد داشتیم که این الواح را به ایران بازگردانیم و پنج است که در این مسیر تلاش می کنیم. اما روال حقوقی دادگاه عالی موجب کندی این روند شد. با این حال، حتی قبل از تصمیم دادگاه، ما آماده بازگرداندن این الواح بودیم.
من پس از دریافت خبر رای نهایی دادگاه، طی ۲۴ ساعت با دکتر نوکنده تماس گرفتم. لیکن این فرآیند زمانبر بود و نیاز به مجوز مخصوص از دادگاه عالی داشت و روندهای قانونی پیچیده ای را طی کرد. کل این روند از ۵ سال پیش با اعتماد و همکاری دوطرفه آغاز شد و امیدواریم بتوانیم در ادامۀ این روند، در زمینه مطالعات هخامنشی با ایران همکاری داشته باشیم.
بازگشت این الواح، فصل جدیدی از همکاری و اعتماد میان ما است تا مطالعات هخامنشی را ادامه دهیم.
پس از برگزاری نشست خبری و صحبت ها و توضیحات مدیران وزارت میراث فرهنگی و موزه ملی ایران و نیز رئیس مؤسسه شرق‌شناسی شیکاگو، خبرنگاران به طرح سوالات خود در این نشست خبری پرداختند.
وبگاه موزه ملی ایران در پیام رسان سروش
https://sapp.ir/irannationalmuseum.official
