کتاب باستانشناسی ایران از پارینه سنگی تا شاهنشاهی هخامنشی
نوشته: راجر متیوز و حسن فاضلی نشلی
ترجمه: جواد حسین زاده ساداتی و اشکان اولی پوریان
تصویرگر: امی ریچاردسون
ویراستار: ام البنین غفوری
ویراستار متن اصلی: جواد حسین زاده ساداتی
شابک: ۷-۵-۹۳۵۶۳-۶۲۲-۹۷۸
کتاب «باستانشناسی ایران: از پارینه‌سنگی تا شاهنشاهی هخامنشی» توسط موزه ملی ایران منتشر شد. نسخه انگلیسی این کتاب در سال ۲۰۲۲ از سوی دانشگاه ریدینگ انگلستان به چاپ رسید و سپس نسخه فارسی آن در مهرماه ۱۴۰۴ به‌همت انتشارات موزه ملی ایران چاپ و رونمایی شد.
این کتاب به دلایل متعدی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است: نخست آنکه برای اولین بار در چهار دهه اخیر، یک کتاب آموزشی در سطح دانشگاهی درباره باستانشناسی ایران با همکاری یک پژوهشگر ایرانی و یک باستان‌شناس سرشناس اروپایی تألیف شده است. دیگر آنکه این اثر، ارائه‌ای روزآمد و جامع از باستانشناسی ایران به‌شمار می‌رود که تمرکز عمده آن بر نتایج کاوش‌های جدید است. همچنین در نسخه فارسی، برخی فصل‌ها با توجه به یافته‌های تازه‌تر، بازبینی و به‌روزرسانی شده‌اند.
کتاب «باستانشناسی ایران» در دوازده فصل به موضوعات زیر می‌پردازد:
۱. باستانشناسی دوره‌های اولیه ایران: چشم‌اندازهای گذشته برای عصر حاضر
۲. جغرافیای ایران: سرزمین، زیست محیط و بوم‌شناسی
۳. رویکردهای مختلف به گذشته ایران: تاریخچه‌های از پژوهش های باستانشناسی
۴. ورود انسان به ایران: دوران پارینه سنگی، ۵۰۰،۰۰۰-۱۲۰۰۰ سال پیش
۵. اهلی شدن در ایران: دوره نوسنگی ۱۰،۰۰۰-۵۲۰۰ پیش ازمیلاد
۶. پیچیدگی‌های اجتماعی اولیه در ایران: دوره مسوسنگ ۵۲۰۰-۳۲۰۰ پیش ازمیلاد
۷. نخستین حکومت ایران: افق آغاز عیلامی در ایران، ۳۲۰۰-۲۹۰۰ پیش ازمیلاد
۸. جوامع در حال حرکت: شبکه‌های پیش از تاریخی دوره مفرغ در ایران، ۳۴۰۰-۱۱۰۰ پیش ازمیلاد
۹. فراتر از مرزهای ایران: جوامع دوره مفرغ شرق ایران از ۳۱۰۰-۱۲۵۰ پیش ازمیلاد
۱۰. عیلام در سپهر دوره مفرغ جنوبغرب آسیا، ۲۹۰۰-۱۱۰۰ پیش ازمیلاد
۱۱. شاهنشاهی ایران: روستاها، شهرها، حکومتها و شاهنشاهی های ایران در دوره آهن، ۲۵۰-۳۳۰ پیش ازمیلاد
۱۲. زمین‌ها و موضوعات باستانشناسی ایران در دوران اولیه
در انتهای کتاب نمایه های از نام ها و جای نام ها تهیه شده که به خواننده در جهت یافتن واژه ها و موضوع های مورد نظر کمک می کند.
این کتاب در ۸۷۶ صفحه تمام رنگی گلاسه با بیش از ۴۰۰ تصویر چاپ شده و نسخه پی دی اف آن در بخش انتشارات وبگاه موزه ملی ایران قابل دریافت است.
لینک دانلود کتاب، فارسی:
https://irannationalmuseum.ir/fa/%d8%a7%d9%86%d8%aa%d8%b4%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d8%aa/
لینک دانلود کتاب، انگلیسی:
https://www.taylorfrancis.com/books/oa-mono/10.4324/9781003224129/archaeology-iran-palaeolithic-achaemenid-empire-roger-matthews-hassan-fazeli-nashli