عصرگاه امروز شنبه ۶ آبانماه در سالروز گشایش موزه ایران باستان و تاسیس کتابخانه و موزه ملی ملک، آئین بزرگداشت هشتادسالگی این دو موزه با حضور اساتید، بزرگان، مسئولان و علاقمندان عرصه فرهنگ در کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار شد.
در این مراسم ابتدا مسعود صالحی دبیر ستاد هشتادسالگی ضمن خوش آمدگویی به مهمانان از حضور تمامی اساتید، بزرگان و فعالان عرصه فرهنگ، تاریخ، باستان شناسی و هنر قدردانی نموده و گفت: ابتدای کلام باید سپاس و قدردانی از اشخاص و نهادهایی باشد که به عنوان همراهان و حامیان اصلی این حرکت زیبای فرهنگی بوده اند. قدردانی از احمد مسجدجامعی که چون همیشه حامی و دلباخته فرهنگ بوده اند، همچنین سپاس از شهرداری منطقه ۱۲ که در واقع تنها سازمان و نهاد حامی هشتادسالگی موزه ایران باستان و کتابخانه و موزه ملک بوده است…
صالحی در ادامه اضافه نمود: سال های دور صندوقچه های خانه ها سند و مامن خاطرات و یادگارهای گذشتگان بود، کمی بعدتر زمانی که بزرگتر می شدیم لابه لای اوراق کتاب های تاریخ دنبال قصه گذشتگان بودیم. اما کمی بعد گذرمان به موزه افتاد، و دیدیم صندوقچه ایی بس امین تر از صندوقچه های خانه هایمان هست که راوی بی کم و کاست قصه شیرین گذشتگانمان است. اگر چه که آن روزها نمی دانستیم موزه ها صرفا نمایش دهنده ظاهر آثار نیستند که در واقع روشنگر بطن ناگفته ها و ناشنیده های تاریخمان بوده و هستند…
صالحی برگزاری آئین نکوداشت هشتادسالگی این دو موزه را به همکاران و میراثبانان هر دو موزه همچنین علاقمندان و دوستداران فرهنگ، تاریخ و هنر این سرزمین تبریک گفت و افزود: برای اینجانب نفس کشیدن در چنین جمعی و در ساحت موزه ملی ایران و موزه ملی ملک با حضور بزرگانی چون شما و به پاسداشت هشت دهه عمر پربار این دو نهاد علم، فرهنگ، تاریخ، اندیشه و هنر و… جای بسی مباهات و افتخار است.
دکتر جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران دومین سخنران این مراسم سخنان خود را چنین آغاز نمود: خوشحالیم که امروز در نکوداشتی حضور داریم که برای تداوم یک حرکت فرهنگی برگزار شده است. موزه ایران باستان هشتادسال پیش به صورت رسمی گشایش یافت و حاج حسین آقا ملک نیز در چنین تاریخی مجموعه ارزشمند کتابخانه و آثار نفیس مجموعه خود را وقف نمود. هر دوی این نهادهای فرهنگی تا به امروز تداوم داشته اند و ما امروز با افتخار برای گرامیداشت این اتفاق خجسته گردهم آمده ایم.
نوکنده گفت: موزه ایران باستان در این هشت دهه از عمر خود فراز و فرودهای زیادی داشته است. هم شاهد حضور چهره های شاخص در کنار خود بوده است و هم روزهای ناخوشی داشته که چندان جای افتخار نیست. با تمام این روزهای خوب و ناخوش، امروز موزه ایران باستان یکی از مهمترین موزه های تاریخ ایران است که بخش عمده آثار نفیس حاصل از کاوش های علمی را در خود جای داده است و جایگاه بین المللی اش چنان تثبیت شده است که در سال جاری سه کشور ارمنستان، کره جنوبی و فرانسه بخش مهمی از دارایی های تاریخی فرهنگی شان را در آن به ودیعه می گذارند.
مدیرموزه ملی ایران همچنین افزود: البته این موزه نیاز به رسیدگی هایی هم دارد، فضای موزه امروزه دیگر متناسب حوزه مسئولیت هایش نیست و ما امیدواریم در سال آتی پروژه بازسازی موزه ایران باستان به انجام برسد و گسترش موزه ملی ایران تا میدان مشق با حمایت دولتمردان و مسئولان سازمان به انجام برسد.
ایشان در پایان با اشاره به کتاب راهنمای موزه ملی ایران که در این مراسم رونمایی می شود گفت: این کتاب یک راهنمای تخصصی برای پژوهشگران و گردشگرانی است که به دنبال تجربه بازدیدی متفاوت و عمیق تر از موزه ملی ایران هستند که با تلاش کارشناسان و متخصصان موزه به دو زبان فارسی و انگلیسی چاپ شده و امروز در مراسم هشتادسالگی موزه ایران باستان و موزه ملک، رونمایی می گردد.
سید مجتبی حسینی مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در سخنان خود گفت: در ایران کهن ما نهادهای فرهنگی متاسفانه جوان هستند چرا که عمده نهادهای فرهنگی را حاکمان به وجود آورده بودند که لاجرم با تغییر حکومت ها عمر نهادهایی که متولی آن بوده اند نیز به پایان رسیده و فراموش می شده اند و شاید مردمی نبودن این نهادها دلیل مهم فراموش شدن و ناسرانجام بودنشان است، و این شد که ایران کهن ما در سازمان گرایی جوان و نوپا است.
ایشان با ذکر آنکه موزه ملی ایران و موزه ملی ملک پیشگامان کهنسال ترین نهاد فرهنگی مردمی این سرزمین به شمار می روند که مراسم امروز آئین پاسداشت هشتاد سالگیشان است، ادامه داد: اگر قرار است این پیشگامان فرهنگی الگویی را ارائه دهند باید خود پیش قدم شوند و خوشبختانه موزه ایران باستان و موزه ملک هم همچراغ هستند و هم همسایه…
حسینی در پایان گفت: این دو نهاد حاصل تلاش پیران جهان دیده ایست که جوانان پرشور را همراه خود نمودند و امروز نوبت این جوانان است که آن تلاش و خدمت را ثبت و ضبط نمایند. که طرح ثبت وضبط خاطرات شفاهی حاج حسین آقا ملک در راستای همین رسالت بوده وامروز کتابی که رونمایی می شود نخستین دفتر از این مجموعه به حساب می آید.
احمد مسجد جامعی عضور شورای شهر تهران نیز به عنوان یکی از سخنرانان این مراسم چنین گفت: موزه ملی ایران و موزه ملک نسبتی ویژه با نگاه و نگرش جدید سیاسی جهان امروز دارد، آنهم “مردم سالاری” است! حقیقت اینست که این کتاب ها و آثار همیشه وجود داشته اند این گنجینه ها نیز از ابتدا بوده اند، لیکن گنجینه های سلطنتی بوده اند. در واقع آنچه بر اهمیت این دو نهاد می افزاید مردمی بودن آنست اینکه متعلق شده است به مردم…
ایشان اضافه نمود: مرحوم ملک همت کرد و مجموعه خصوصی خود را با وقف کردن در اختیار عموم جامعه قرار داد، انتقال آثار به موزه ایران باستان و نام گیری موزه ملی ایران یعنی دخیل کردن مردم در سرمایه بزرگ این سرزمین، که این همان اتفاق مبارکی است که در این دو موزه نمود پیدا کرده که همان تبدیل یک سرمایه شخصی یا سلطنتی به میراث بزرگ مردمی و همین موضوع رمز ماندگاری هشتادساله این دو نهاد فرهنگی بوده است.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به نقش ارزنده کتابخانه موزه ملی ایران و موزه ملی ملک در تکمیل فهم این آثار گفت: این دو موزه مجموعه گرانبها و نفیس کتابخانه ایی دارند که در واقع تاریخ مکتوب آثار همین موزه هاست که به اعتقاد بنده همچنان جا برای پژوهش و پویش بیشتر علمی را دارند.
مسجد جامعی نیز با تاکید بر پیگیری طرح توسعه میدان مشق گفت: امیدوارم که با پیگیری دکتر حسینی و دکتر نوکنده در هشتادمین سالگرد این دو موزه شاهد به انجام رسیدن طرح توسعه میدان مشق که در زمان دولت آقای خاتمی ارائه شد و همچنان به نتیجه نرسیده است، باشیم و اینکه به زودی احیای بزرگترین مجموعه موزه خاورمیانه را با تنوع موضوعات مرتبط در محدوده میدان مشق، شاهد باشیم.
آخرین سخنران مراسم نکوداشت هشتادسالگی موزه ایران باستان و موزه ملی ملک محمدرضا کارگر مدیرکل موزه ها بود که سخنان خود را با قدردانی از بانیان این اتفاق بزرگ آغاز کرده و گفت: خوشحالم در دوره ایی زندگی می کنیم که می توانیم شاهد هشتادسالگی دو نهاد تاثیرگذار فرهنگی باشیم.
ایشان اضافه نمود: اگر روزی حاج حسین آقا ملک بانی تاسیس یک موزه شد، امروز بانیان بسیاری چون حاج حسین آقا موزه هایی را در سرتاسر این سرزمین احداث می کنند. زمانیکه میراث یک کشور توسط مردم همان کشور معرفی و حفاظت شود یعنی کل میراث بشری حفظ، پاسداشت و معرفی می گردد. این یعنی جلوگیری از نفوذ سلایق سیاسی دولت ها و حکومت ها…
کارگر با ابراز خشنودی از چنین اتفاق مبارک در امر موزه داری کشور گفت: امیدوارم با تداوم این مسیر و روند، سال آینده هر پنج روز یکبار شاهد شکل گیری یک موزه باشیم. تنوع موزه های امروز شاید هشتاد سال پیش انتظار نمی رفت اما اینکه سال گذشته قریب به نیمی از جامعه ما از موزه های کشور دیدن کرده اند؛ یعنی یک اتفاق مبارک و خوشایند…
ایشان در پایان افزود: ۲۸ اردیبهشت سال آینده همزمان با روز جهانی موزه ها همایش بزرگ موزه های کشور را برگزار خواهیم کرد و امیدوارم این هشتادسالگی مقدمه ایی تاثیر گذار و کمک بزرگی در جهت برگزاری این همایش بزرگ موزه ها در ۲۸ اردیبهشت آینده باشد.
در حاشیه مراسم امروز از دو کتاب: روزگار ملک و راهنمای موزه ملی ایران؛ همچنین تمبر هشتادسالگی هر دو موزه رونمایی گردید.
همچنین در این مراسم از ۹ تن از مفاخر و بزرگان مرتبط با هر دو موزه تقدیر و تجلیل به عمل آمد. اساتیدی که در مراسم آئین نکوداشت هشتادسالگی موزه ایران باستان و کتابخانه و موزه ملی ملک مورد تقدیر واقع شدند عبارتند از: استاد سید عبدالله انوار، استاد محمد حسن سمسار، استاد ژاله آموزگار، استاد امیربانو امیری فیروزکوهی، استاد ناصر تکمیل همایون، استاد علی رواقی، استاد علی بلوک باشی، استاد لوریس چکنواریان، استاد ژان هشله…
