صبح امروز دو شنبه ۱۳ آذر به مناسبت روز باستان شناسی آلمان با همکاری موسسه باستان شناسی آلمان، نشست علمی با عنوان: “چهره حاکم دوره سلوکی در موزه ایران باستان” با سخنرانی دکتر “گونور لیندشتروم” پژوهشگر بخش اوراسیای موسسه باستان شناسی المان در موزه ملی ایران برگزار شد.
نشست علمی “چهره حاکم دوره سلوکی در موزه ایران باستان” گزارش تخصصی از روند پروژه تحقیقاتی و مطالعاتی بازسازی یکی از آثار موزه ملی ایران یعنی: پیکره مفرغی یک حاکم سلوکی بود. در ابتدای این نشست جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران ضمن خوش آمدگویی به مهمانان و تبریک به مناسبت روز باستان شناسی آلمان اظهار داشت که امروز شاهد ارایه نتایج یکی از مطالعاتی هستیم که بر اساس تفاهم نامه بین موزه ملی ایران و موسسه باستان شناسی آلمان به منظور انجام پژوهش مشترک بر روی مواد فرهنگی موزه صورت گرفته است. این برنامه مطالعاتی توانست برخی از ابهامات موجود درباره یکی از اشیا کل چندار موجود در سالن موزه ایران باستان به نمایش درآمده، پاسخ دهد.
سپس خانم دکتر یودیت تومالسکی، رییس موسسه باستان شناسی آلمان، شعبه تهران درباره همکاری های مشترک بین موزه ملی ایران و موسسه باستان شناسی سخن گفت و از موزه ملی بخاطر حمایت از این پروژه سپاسگزاری کرد و اعلام کرد که موسسه باستان شناسی آلمان آمادگی همکاری برای تداوم چنین مطالعات مشترکی را دارد.
پس از آن دکتر گونور لیندشتروم در خصوص مراحل مختلف این پروژه پژوهشی و نحوه بازسازی آن گزارش علمی را ارائه نمود. خلاصهٔ سخنرانی ایشان به شرح ذیل بود:
? چهره حاکم دوره سلوکی در موزه ملی ایران (شماره اثر ۲۴۷۷) یکی از برجسته‌ترین شواهد باستان‌شناختی حضور فرهنگ یونانی در ایران و نشان‌دهنده گسترش حضور چنین مجسمه‌های بزرگ هلنیستی در مناطق شرقی فرات است که از آن شواهد بسیار اندکی در دسترس است. علاوه بر این اثر مذکور یکی از معدود مجسمه‌های بزرگ مفرغی اصیل باقی‌مانده در جهان یونانی است؛ با این حال، این اثر هنری خاص به ندرت معرفی شده و فقط متخصصین این حوزه با آن آشنا هستند. سر مفرغین مربوط به یک حاکم احتمالاً سلوکی در سده های دوم و سوم پیش ازمیلاد است که در ایران حکومت می‌کرد؛ اما به دلیل تغییر شکل شدید امکان مقایسه آن با تصاویر سکه‌های شاهان سلوکی وجود ندارد.
? در مرداد ۱۳۹۴ در پروژه‌ای با هدف بازسازی ویژگی‌های اصلی صورت بر اساس مجموعه‌ای از تصاویر دیجیتال و با استفاده از فتوگرامتری، مدلی سه‌بعدی از چهره مفرغی ایجاد شد. این مدل، به‌نوبه خود، به خلق شکل اولیه صورت با استفاده از انیمیشن کامپیوتری کمک کرد. پرینت سه‌بعدی سر بازسازی و تولید و به موزه ملی ایران تحویل شد.
? علاوه بر بازسازی دیجیتالی صورت مذکور، مطالعاتی در خصوص فلزگری و شیوه‌های ریخته‌گری این اثر و همچنین مقایسه آن با پیکره مرد پارتی به دست آمده از شمی که در سالن موزه ایران باستان به نمایش درآمده، صورت گرفته است. آنالیزهای XRD بخش‌های مختلف باقی‌مانده از صورت، پا و بازوی حاکم سلوکی و همچنین مرد پارتی شمی نشان داد که ترکیب‌های مفرغی و همچنین شیوه ریخته‌گری تمامی اجزا باقی‌مانده از حاکم سلوکی که صورت وی در این پژوهش بازسازی شده است، یکسان بوده و همگی متعلق به یک اثر واحد هستند. اما در مرد پارتی شمی هم نوع مفرغ به کار رفته، ضخامت زیاد آن و همچنین شیوه ریخته‌گری کاملاً متفاوت است و بیشتر به سنت فلزکاری قبل از هجوم اسکندر و دوره هخامنشیان شباهت دارد.
در پایان این مراسم مدل سه بعدی ساخته شده سر حاکم سلوکی از سوی دکتر لیندشتروم به موزه ملی ایران تقدیم شد. جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران نیز به پاس انجام این مطالعه از ایشان تقدیر و تجلیل نمود.
