قندیل یکی از انواع وسایل روشنایی بوده و در لغت به معنی چراغدانی است که از سقف آویزان می‌کنند. قندیلها از سه جنس شیشه، سفال و فلز در شکل های متنوعی ساخته میشدند که رایجترین آنها شکل گلدانی بوده است. معمولاً روی بدنه این ظروف چند دسته یا حلقه در فواصل منظم وجود دارد که برای آویزان کردن از آنها استفاده می‌شده است.
قندیل شیشه‌ای، زیباترین نوع قندیل ها بوده که به دلیل عبور نور از شیشه و تزئینات رنگارنگ به کار رفته در آن ها، نور منتشر شدۀ آن ها در رنگ‌های گوناگون جلوهای خاص به محیط پیرامون خود میدهند.
از انواع تزئینات و نوشته‌های به‌کاررفته روی قندیلها می‌توان به تزئینات افزوده، نقوش هندسی، اسلیمی، گل و برگ، کتیبه‌هایی از آیات قرآن به‌خصوص آیه ۳۵ سوره نور و کتیبه‌هایی شامل نام واقف یا اهداکننده قندیل و همچنین صلوات بر ائمه اطهار( ع) اشاره کرد.
در برخی منابع از جمله وقف‌نامه ربع رشیدی، مواردی ذکرشده مانند این که مردم به‌وسیله افروخته بودن آن در بالای منارۀ مساجد و اماکن مذهبی در شب‌های ماه رمضان از اوقات افطار و سحر آگاه می شدند.
چند نمونه ارزنده از قندیل های شیشه ای در موزۀ باستان شناسی و هنر دوره اسلامی ایران محفوظ و در معرض دید مخاطبان است از آن جمله؛ قندیل شیشه ایی، نباتی رنگ روشن و نیمه شفاف، همراه با تزئین افزوده روی بدنه به رنگ لاجوردی است که متعلق به سدههای سوم و چهارم هجریقمری(دورۀ سامانی) است و به سبک شیشه های نیشابور ساخته شده است و هم اکنون به شمارۀ ۲۱۹۲۹ در تالار صدر اسلام این موزه به نمایش درآمده است.
این قندیل به بلندی ۱۶ سانتی متر و قطر ۵/۱۳ سانتی متر و قطر دهانه ۲/۹ سانتی متر، در بدنه بیرونی در امتداد حاشیه دارای چهار حلقه و دو دسته است.. داخل قندیل یک شمعدان لوله ایی شکل باریک و بلندوجود دارد که احتمالاً محل قرار گرفتن فتیله بوده است. برخی نمونه های مشابه دیگراین نوع قندیل دارای حلقه های آویز اما تزیینات کمتر هستند.
