نشست ” کاهش خطرات و حفاظت لرزه‌ای اشیا داخل موزه‌ها” با سخنرانی علی تارمیغ پژوهشگر دکتری رشته معماری در حوزه حفاظت لرزه ای اشیا داخل موزه ها، ساعت ۱۰ صبح سه‌شنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۱ با حضور جبرییل نوکنده رییس کل موزه ملی ایران ، فریدون بیگلری معاون فرهنگی این مجموعه و جمعی از کارشناسان و علاقمندان در محل سالن نشست موزه ایران باستان برگزارشد.
در ابتدای این جلسه جبرییل نوکنده ضمن خوشامد به میهماان موضوع این رویداد فرهنگی را یکی از مهم‌ترین مباحث در حوزه موزه‌داری کشور عنوان کرده و ابراز امیدواری کرد تا بررسیهای لازم و کارشناسانه در راستای حفاظت پیشگیرانه در قبال بلایای طبیعی در تمامی موزه های کشور صورت پذیرد. در ادامه علی تارمیغ به ایراد سخن پرداخت. خلاصه این سخنان به شرح زیر برای خوانندگان گرامی ارائه شده است:
“زلزله بخشی جدایی ناپذیر از دوره بلایای طبیعی است و برنامه ریزی اساسی برای کاهش خسارات ناشی از زلزله مورد نیاز است. مقاوم سازی ساختمان و تقویت سازه های پی آن یکی از گام های کلیدی برای کاهش آسیب است. زلزله برای ما یک واقعیت طبیعی و تاریخی است که دائماً نقاطی از زمین را در فواصل کوتاه و بلندمدت با شدت زیاد و متوسط هدف قرار می دهد و تنها راه مقابله با آن پذیرش و به کارگیری منطقی این واقعیت است. اقدامات برنامه سه مرحله پیش‌زلزله، هنگام وقوع زلزله و پس از زلزله (مرحله نجات و مرحله بازسازی) برنامه‌ریزی شده و مسئول آن است. در چنین مواقعی یکی از مناطق حساس قطعا میراث فرهنگی و تاریخی هر کشور است.
بدون تقویت، حتی یک زلزله کم ریشتر نیز می تواند اثرات مخربی داشته باشد. اگر این سازه از زلزله جان سالم به در ببرد، ممکن است تاسیسات و اشیاء داخل موزه آسیب ببیند. به همین دلیل، اطمینان از ایمنی اشیاء داخل موزه نیز مانند ساختمان باید جدی گرفته شود. به همین منظور کشورهای لرزه خیز جهان در حفاظت از موزه ها و بناهای تاریخی با ارزش پیشرفت خوبی داشته اند. به همین دلیل حفاظت از میراث ملی کشورمان در برابر خطرات ناشی از زلزله بسیار حائز اهمیت است و باید در این زمینه احتیاطات ویژه ای در نظر گرفته شود.
زمین لرزه ها نه تنها ساختمان های موزه ها، بلکه نمایشگاه ها و تمام اشیایی که در مخازن نگهداری می شوند را نیز تهدید می کند. هنگامی که زلزله برای موزه رخ می دهد، حتی اگر موزه از نظر ساختاری قوی ترین ممکن باشد، امواج لرزه ای از طریق عناصر سازه ای به طبقات منتقل می شود. این باعث می شود آثار هنری داخل موزه به لرزه درآیند. این اشیاء که ممکن است شامل لوستر، قاب، ویترین و سایر اشیاء هنری باشند، ممکن است بر اثر ارتعاش امواج زلزله به اجسام دیگر بیفتند یا برخورد کنند. هر اثر هنری که در موزه ها نگهداری می شود، مربوط به تاریخ و میراث یک ملت است و اگر از بین برود، میراث یک کشور از بین می رود.
توسعه روش هایی برای افزایش مقاومت اشیاء هنری در برابر زلزله و در عین حال امکان ماندن آنها در نمایش عمومی، یک مشکل پیچیده است. مقاومت یک شی هنری در برابر زلزله هم به ویژگی های جسم و هم به روش های مورد استفاده برای پشتیبانی از آن بستگی دارد. برای افزایش مقاومت در برابر زلزله، هم خود جسم و هم سیستم پشتیبانی را می توان اصلاح کرد. نمونه هایی از اصلاح جسم شامل افزودن جرم برای کاهش مرکز ثقل و معرفی دستگاه های میرایی داخلی است. نمونه‌هایی از اصلاح سیستم پشتیبانی شامل دستگاه‌های تعلیق، پایه‌های ویسکوالاستیک و جداکننده‌های پایه است. در هر صورت، یک نیاز مهم و دشوار این است که این اصلاحات تا حد امکان کمتر در ظاهر شیء هنری به بیننده تداخل داشته باشد.”
پایان بخش این نشست پاسخ علی تارمیغ به پرسش‌های حاضران بود.
علی تارمیغ دارای مدرک کارشناسی رشته مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی خواجه نصرالدین طوسی، مدرک کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش مهندسی زلزله با موضوع پایان نامه ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای بناهای تاریخی از دانشگاه خوارزمی، پژوهشگر دکتری رشته معماری در حوزه حفاظت لرزه ای اشیا داخل موزه ها در دانشگاه استانبول کشور ترکیه می باشد.
