طبق اعلام بخش انتشارات موزه ملی ایران، کتاب “انسان و دریا: مروری بر هزاران سال ارتباط انسان و دریا در ایران” به همت موزه ملی ایران و سازمان بنادر و دریانوردی منتشر شده است. جبرییل نوکنده، رییس کل موزه ملی ایران در این خصوص گفت: این کتاب حاصل همکاری‌های موزه ملی ایران، سازمان بنادر و دریانوردی و پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی است که در مرحله نخست منجر به برگزاری نمایشگاهی از آثار مرتبط با دریا و دریانوردی شد که بیش از سی هزار سال از پیشینه ارتباطی انسان و دریا از دوره پارینه سنگی جدید تا اواخر دوره قاجار را در ایران روایت می کند. وی افزود کتاب شامل هفده مقاله و همچنین کاتالوگ آثار است.
طبق گفته فریدون بیگلری معاون امور فرهنگی موزه ملی ایران مقالات کتاب توسط پژوهشگران ایرانی و بین‌المللی به زبان فارسی و انگلیسی نگاشته شده و موضوعات مختلفی چون پیشینه طبیعی خلیج فارس و دریای کاسپی، پیشینه بهره‌برداری از منابع دریایی و نقش این منابع در اقتصاد جوامع کهن، اهمیت دریا در امپراتوری‌های کهن ایران خصوصاً دوره هخامنشی، تجارت دریایی و بنادر و دیگر موضوعات مرتبط را در برمی‌گیرد. وی در ادامه گفت: علاوه بر مقالات، اطلاعات و تصاویر کلیه اشیا به نمایش در آمده در نمایشگاه نیز در کتاب آمده است. بیگلری در پایان گفت: این کتاب بصورت تمام رنگی در ۲۰۸ صفحه و قطع وزیری با جلد شمیز منتشر شده است.
طبق اعلام بخش انتشارات موزه ملی ایران عنوان مقالات کتاب به این شرح است: خلیج فارس و دریای کاسپی از عبدالمجید نادری بنی و حمید علیزاده لاهیجانی، صدفهای زینتی: کهنترین شواهد استفاده از منابع دریایی در ایران از سونیا شیدرنگ؛ خلیج فارس و دریانوردان شوش از عباس علیزاده؛ شواهدی از صید ماهی و نرمتنان در هزاره چهارم پیش ازمیلاد در سواحل شمالی خلیج فارس از محمدحسین عزیزی خرانقی، مرجان مشکور و همکاران؛ بررسی نقش قایقِ توپک گلی چغامیش از شادی کلانتر؛ نقش کشتی در اثر مهرهای خزانه تخت جمشید از شاهرخ رزمجو؛ دریا در متون شاهی هخامنشی از سهیل دلشاد؛ بررسی نقش قایق بر روی دو اثر مهر گلی به دست آمده از کاوشهای شوش از صدیقه پیران؛ کشمکشهای هخامنشیان و سکاییان از دریای آرال تا دریای سیاه از احسان شواربی؛ نقوش مرتبط با دریا در سکه های الیمایی از علی هژبری؛ نگاهی تاریخی به بنادر قدیمی ایران از عبدالمجید نادری بنی و حسین توفیقیان؛ دریای فارس و دریای کاسپی در عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات، نسخه موزه ملی ایران از کرم میرزایی؛ نگاهی به روابط تجاری ایران و چین در دوره اسلامی بر اساس منابع تاریخی و سفرنامه ها از لیلا خاموشی؛ بررسی سکه های لاری دوره صفوی از گل بهشت تقوا؛ سیراف و جایگاه آن در بازرگانی بین المللی در جهان باستان از محمداسماعیل اسماعیلی جلودار؛ بررسیهای مغناطیسی بر روی بقایای قلعه پرتغالیهای بندر کنگ، کورش محمدخانی؛ قایق لوتکا و نقش آن در معیشت ساکنان جنوب دریای کاسپی از سجاد سمیعی؛ هخامنشیان و دریا (ها) از ووتر هنکلمن؛ دریایی بر صخره‌ها، قایقرانی در نقوش صخره ای قوبوستان از داریو سیگاری؛ تاریخچه پژوهشهای باستان‌شناسی در جزایر هرمزگان از سپهر زارعی.
