
گزارش خبرنگار میراثآریا، بیست و دومین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران با حضور سیدرضا صالحیامیری وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، محمدابراهیم زارعی سرپرست پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری و جمعی از اساتید و پیشکسوتان برجسته باستانشناسی صبح امروز یکشنبه ۵ اسفندماه ۱۴۰۳ در سالن همایشهای موزه ملی ایران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم جبرئیل نوکنده رئیسکل موزه ملی ایران ضمن خوشامدگویی به حاضران، برگزاری بیستودومین گردهمایی سالانه باستانشناسی را فرصتی برای تبادل اندیشه و همکاری علمی میان پژوهشگران باستانشناسی عنوان کرد و درباره برگزاری نمایشگاه گزیده یافتههای پژوهشهای میدانی باستانشناسی ایران در سال ۱۴۰۲ بیان کرد: در این نمایشگاه ۲۷۳ اثر یافت شده از ۱۳ محوطه باستانی به نمایش درآمده است و تا ۳۰ فروردین ماه برپا خواهد بود. علاقهمندان از ساعت ۱۰ تا ۱۷ با تهیه بلیت موزه ملی ایران میتوانند از این نمایشگاه بازدید کنند.
در این مراسم از کتاب مجموعه مقالات کوتاه بیستودومین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران، گزیدهای از یافتههای پژوهشهای باستانشناسی ایران در سال ۱۴۰۲، مجله باستانشناسی و گزارشهای باستانشناسی (۱۰) رونمایی خواهد شد.
همچنین نمایشگاه گزیده یافتههای پژوهشهای میدانی باستانشناسی ایران در سال ۱۴۰۲، با حضور سیدرضا صالحیامیری وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی گشایش مییابد.
یافتههای کاوشهای باستانشناختی یواخ تپه استان کرمانشاه، محوطه چپرآباد آذربایجان غربی، غار اسپهبد خورشید استان مازندران، محوطه کمیسانی استان مازندران، محله کوروش اهواز استان خوزستان، گورستان ایزگام دشت استان مازنداران، تپه تیلینه استان کرمانشاه، غار قلعه کرد استان قزوین، محوطه ازبکی استان البرز، غار زل (هستیجان) استان مرکزی، محدوده سد بلوبین استان زنجان، قلعه الموت استان قزوین و محدوده سد مراش استان زنجان در این نمایشگاه که تا ۳۰ فروردین ماه ۱۴۰۴ برای بازدید علاقهمندان برپا خواهد بود، ارائه شده است.
بیست و دومین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران به همراه نشستهای تخصصی باستانشناسی ۵ تا ۷ اسفندماه ۱۴۰۳ در موزه ملی ایران برگزار میشود.
متن سخنرانی دکترجبرئیل نوکنده؛ رئیس کل موزه ملی ایران در بیستودومین گردهمایی سالیانه باستانشناسی ایران
صبحتان به نیکی، خانمها و آقایان، مهمانان گرامی باستانشناسان گرامی، کاوشگران عزیز ، اساتید، دانشجویان گرامی، دوستداران فرهنگ و موزه
به موزه ملی ایران، محل برگزاری بیستودومین گردهمایی سالیانه باستانشناسی ایران خوش آمدید. گردهمایی سالیانه همواره فرصتی استثنایی برای تبادل اندیشه، ارائه آخرین یافتهها و گسترش دوستیها و همکاریها علمی میان پژوهشگران باستانشناسی و رشتههای مرتبط به آن است. این گردهمایی در آستانه بهار برگزار میگردد و این سنت حسنه به مثابه دیدار نوروزی در حوزه باستانشناسی است. پیشاپیش فرار رسیدن ایام نوروز را به همه بزرگواران خجسته و فرخندهباد عرض میکنم.
در نخستین گردهمایی سالیانه باستانشناسی دولت چهاردهم، مایلم موضوعی را با وزیر محترم میراث فرهنگی مطرح کنم که مرتبط با فعالیت پژوهشکده باستانشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری است. موزه ملی هر کشور به مثابه ویترین ملی تاریخ، فرهنگ و تمدن هر کشور به حساب میآید. معمولا کشورها نخبهترین، نفیسترین آثار ملی خود را که حاصل پژوهشهای علمی باستانشناسی است را در موزه ملی کشورشان به نمایش میگذارند. این فرآیند در کشورمان تا پایان دهه ۵۰ ادامه داشت، اما پس از انقلاب اسلامی و راهاندازی ادارات کل استانی، و تفویض اختیارات به استانها، روند ورود آثار به موزه ملی ایران تقریبا به صفر رسیده است. گاهی اوقات، نگاه مقامات محلی برخلاف جایگاه ملی آثار است؛ آنها گمان میکنند اگر این آثار در استان بمانند، آنجا گردشگرپذیر میشود در حالیکه گردشگرپذیر کردن یک مکان مولفههای متعددی دارد که از آنها رویداد موزهای است. موزه ملی ایران آمادگی کامل برای همکاری در چنین رویدادهایی دارد. اما شأن آثار نخبه نمایش آن در ویترین ملی است. باید تلاش کنیم اشیا نفیس در جایگاه واقعی خود یعنی موزه ملی ایران به نمایش گذاشته شوند و ارزشهای فرهنگی و تاریخی آنها را برای عموم مردم تبیین کنیم.
پیشنهاد موزه ملی ایران بدین گونه است که فهرست میراث منقولی که در فهرست میراث ملی منقول ثبت میشوند، در اختیار موزه قرار گیرد. موزه ملی ایران پس از بررسی، در صورت نیاز، موضوع را به معاونت میراث فرهنگی اعلام و پس از موافقت معاونت و وزیر محترم نسبت به انتقال آن اقدام کند.
همچنین، پس از کاوشهای علمی باستانشناسی در محوطههای میراث باستانشناختی، سرپرستان هیاتهای پژوهشهای میدانی باستانشناسی با توجه به یافتههای مکشوفه و جایگاه و اهمیت آن در تاریخ کشور، معیارهای ارائه آن را به موزه ملی ایران اعلام کنند.
شورای پژوهشی موزه ملی ایران موضوع را نسبت به آثار موجود در موزه بررسی کرده و سپس درخواست آثار پیشنهادی را به معاونت میراث فرهنگی ارائه خواهد داد. پس از موافقت معاونت متبوع و مقام عالی وزارت، مجوز انتقال آثار به موزه ملی ایران و استان محل کشف اثر ابلاغ خواهد شد. موزه ملی ایران موظف است سالیانه نمایشگاه یافتههای کاوش سطح ملی را برگزار کنند و نسبت به تهیه کاتالوگ آن اقدا کند (این نمایشگاه جدا از نمایشگاه یافتههای باستانشناسی پژوهشگاه خواهد بود چون در نمایشگاه سالیانه گردهمایی باستانشناسی اشیا پژوهشی هم به نمایش در میآید) و همچنین باید در استان محل کشف، نمایشگاههای دورهای برگزار کند و با بهرهگیری از فناوریهای نوین مانند بازگشت دیجیتال (Digital Repatriation )، امکان نمایش مجازی اشیا را در استان محل کشف اثر فراهم کند.
امروز با حضور شما بزرگوران، طبق سنت هر ساله گردهمایی باستانشناسی، شاهد گشایش نمایشگاه یافتههای باستانشناسی هستیم که در آن بیش از ۲۷۰ قلم شیئ حاصل از کاوش در بیش از ۱۳ محوطه به نمایش درآمده است نمایشگاه تا پایان نوروز در موزه ملی ایران در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد. ساعت بازدید از نمایشگاه از ۱۰ صبح تا ۱۷ است و بازدید از نمایشگاه با بلیت موزه امکانپذیر است، اما بلیت جداگانهای برای نمایشگاه نیاز نیست.
در پایان از همه همکاران باستانشناسی در سراسر کشور به خاطر تلاش برای معرفی، پژوهش و … سپاسگزاری میکنم و بهترینها برای آنان آرزومندم.